Naši investitori žele da ulažu u turizam, energetiku i bankarski sektor

P { margin-bottom: 0.21cm; }Na pitanje Danas zašto se baš u Crnoj Gori realizuje tako vrijedna investicija, šef diplomatske misije Azerbejdžana u Crnoj Gori Sejran Mirzazade kaže za Danas da za to postoji mnogo faktora. Osim iskrenih prijateljskih odnosa, treba pomenuti i povoljne uslove za investitore, kao i političku i ekonomsku stabilnost Crne Gore.

– Projekat Portonovi za Azerbejdžan ima posebno mjesto u odnosima dvije države. Ali, osim u turizam, azerbejdžanski investitori su zainteresovani da ulažu i u energetski i bankarski sektor. Kao što je poznato azerbejdžanska banka je dobila licencu od Centralne banke Crne Gore i uskoro će početi da radi. Što se tiče energetskog sektora ubijeđen sam da će Transjadranska gasovod doprinijeti razvoju naše saradnje u energetskoj oblasti, a kada je riječ o poljoprivredi, razmatraju se različite opcije, ali za sada nema konkretnih projekata – ističe Mirzazade

Na pitanje: kojim tempom je napredovala ekonomija Azerbejdžana u proteklih 25 godina, odnosno posle sticanja nezavisnosti, u oktobru 1991. godine, naš sagovornik kaže da će period od 1990. do 1993. godine ostati upamćen po katastrofalnom ekonomskom stanju. On podseća da je u ovoj fazi ekonomskog razvoja nivo proizvodnje znatno opao, većina preduzeća bila je primorana da smanji, ili da čak u potpunosti obustavi svoj rad. I sve to praćeno je masovnim otpuštanjem zaposlenih a svi pokušaji da se povećaju zarade i socijalna davanja, kako bi se smanjile socijalne tenzije, ne uzimajući u obzir realne mogućnosti privrede, doveli su do ubrzanja inflacije i stvaranja uslova za hiperinflaciju. Koliko je situacija bila dramatična govori i činjenica da je 1994. godine nivo inflacije iznosio je 1763,5, dok je u periodu od 1990. do 1995. godine BDP beležio pad od 13 do 20 odsto. I Finansijsko-bankarski sektor bio je paralizovan, a nacionalna valuta – manat (puštena u promet 1992. godine) ubrzo je počela da depresira i 1995. godine njen kurs u odnosu na dolar smanjio se za 245 puta.

– Međutim, nakon 1993. godine, zahvaljujući prije svega dalekosežnoj politici i napornom radu tadašnjeg predsjednika Hejdara Alijeva, uspjeli smo da se, u relativno kratkom roku, oporavimo i da postignemo veliki uspjeh u oblasti društveno-ekonomskog razvoja zemlje. Kao rezultat ovih promjena, već 1996. godine je, u državi koja je bila u ekonomskoj krizi, uspostavljena makroekonomska stabilnost, a od 1997. godine počeo je dinamičan ekonomski razvoj. O tome najbolje svjedoči podatak da je u 1996. zabeležen rasta BDP-a od 1,3 odsto, u 1997. godini BDP je rastao po stopi od 5,8 odsto, da bi u periodu od 1998. do 2004. godine dostigao nivo od oko oko 10 odsto – kaže Mirzazade i kao jedan od najvažnijih dostignuća sistematskih ekonomskih reformi ističe privatizaciju državne imovine i stvaranje povoljnih uslova za razvoj preduzetništva.

Na pitanje kako ocjenjuje ekonomski razvoj Crne Gore u desetogodišnjem periodu, odnosno nakon sticanja nezavisnosti i da li se mogu napraviti neke paralele između Crne Gore i Azerbejdžana, Sejran Mirzazade tvrdi da je crnogorska vlada uradila sve što je mogla za razvoj ekonomije. Kao argument za tu konstataciju navodi podatak da se po rastu BDP-a, Crna Gora nalazi ispred nekih zemalja regiona i članica Evropske unije.

– Naravno da razvoj ekonomije umnogome zavisi od politike svake države, ali se ne smije zaboraviti da Crna Gora i Azerbejdžan predstavljaju dio međunarodnog finansijskog i ekonomskog sistema. Sve što se događa u tom međunarodnom sistemu, direktno ili indirektno, utiče na razvoj naših zemalja. Nažalost, već nekoliko godina unazad, svedoci smo negativnih tendencija na međunarodnom nivou, što se odražava i na naše države. Nadam se da će svjetska ekonomija imati pozitivnu tendenciju i da ćemo to uskoro i mi osjetiti. U svakom slučaju mogu da čestitam crnogorskoj vladi na ekonomskoj i investicionoj politici koju vodi – poručuje Mirzazade.

glosa

Turističko naselje Portonovi u Kumboru, gde je nedavno počela i izgradnja luksuznog hotela One&Only, prvog u Evropi koji gradi azerbejdžanska kompanija Azmont investmens, najveća je investicija Azerbejdžana u inostranstvu (teška je 650 miliona eura), ne računajući energetski sektor

antrfile

Efekti reformi

– Posmatrano sa institucionalne tačke gledišta, zemljišna i agrarna reforma već su završene. Zemljište je podijeljeno poljoprivrednicima i formirana su farmerska domaćinstva a efekti tog reformskog poteza vide se, između ostalog, kroz smanjenje uvoza određenih vrsta namirnica. Radi se i na jačanju postojećih privrednih kapaciteta, kao i na razvoju nenaftnog sektora. Cilj je formiranje jake ekonomije, koja neće zavisiti od nafte, zatim efikasno korišćenje potencijala svakog regiona, stvaranje uslova za otvaranje novih radnih mjesta i razvoj preduzetništva. Sigurno da bi sve ovo bilo teško realizovati bez prirodnih resursa, ali nije dovoljno samo imati resurse, već ih treba efikasno koristiti – ističe Mirzazade.