Zbog jednog kvadrata „viška“ plaća se porez na ceo plac

VLASNICI su 1,4 ara dvorišta u beogradskoj opštini Savski venac. I taj će ih posed, na ime poreza, ove godine koštati 24.000 dinara. Porodica Čeganjac jedna je od mnogih koja već nekoliko godina ispašta zbog izmene Zakona o porezu na imovinu još iz 2014. Iako se, na papiru, ne oporezuje okućnica do 10 ari, u praksi se razrezuje i vlasnicima i mnogo manjih površina. A iznosi nisu beznačajni, jer ako je njiva ili dvorište veće i za kvadrat - porez se plaća na celu površinu, a ne samo na razliku.

I stari zakon je priznavao i poreski praštao parcele do deset ari. Za posede veće od tog broja, porez se plaćao samo na razliku. Jedna od ideja zakonskih izmena od pre pet godina bila je da se ova olakšica ukine i da se oporezuje svaki ar.

PROČITAJTE JOŠ: Porez na imovinu uglavnom kao lane

- Tako je i stajalo u Predlogu zakona, ali je Skupština, naknadno, usvojila amandman kojim je izuzimanje deset ari vraćeno - čuli smo od stručnjaka koji su učestvovali u pisanju zakona. - Na kraju je tako ispalo da se na deset ari porez ne plaća, a na 10,1 ar se porez plaća na ukupnu površinu. Iz nepoznatih razloga propuštena je šansa da se ovo ispravi prilikom prošlogodišnjih izmena zakona.

U praksi porez plaćaju i vlasnici poseda manjih od 10 ari, jer poreznici oporezuju parcelu, a ne vlasnike. Podaci se "vuku" iz katastra, a iznosi potom raspodeljuju na suvlasnike parcele. Pa se dešavaju apsurdne situacije - da jedno pored drugih žive domaćinstva od kojih jedno plaća porez na zemljište od dva ara, a drugi ne plaća ni dinara na osam ari okućnice, jer ona predstavlja celu parcelu.

Porodica Čeganjac je jedna od pet suvlasnika placa od ukupno 10,3 ara. Njihova kuća i okućnica, kako navode, nalazi se na pomenutih 1,4 ara.

- Do 2014. plaćali smo porez na zemljište od 0,3 ara, što je bilo iznad neoporezovanih deset ari, a od tada dobijamo rešenja na 10,3 ara - objašnjava Julijana Čeganjac. - Zakon treba da bude jedan za sve: ili svi plaćamo porez za svaki ar zemljišta, ili niko ne plaća za deset ari zemljišta, a oni koji poseduju više plaćaju porez na tu razliku iznad neoporezovanog dela.

PROČITAJTE JOŠ: Od januara preteklo 15,8 milijardi dinara

NAMET PO UDELU

RASPITIVALI smo se da li isti princip obračuna poreza važi i u drugim gradovima i opštinama u Srbiji. Praksa je ujednačena.

- Plaća se porez na površinu cele parcele. Tako da i ako parcela ima 10,1 ar, plaća se na sve - kažu nam u jednoj šumadijskoj opštini. - Oporezuje se zemljište veće od 10 ari, a ne vlasništvo do 10 ari. To znači da ako parcelu od 11 ari dele dva vlasnika, na nju se, ipak, plaća porez. Iako oni poseduju po 5,5 ari. Na zemljište se obračunava porez, a oni plaćaju po pola iznosa. Mi podatke preuzimamo od katastra. I ima slučajeva da je parcela veća od deset ari, a u njoj neko ima udeo od 0,6 ari. I plaća pripadajući deo obaveze.