Patrijarh Irinej počivaće u hramu na Vračaru: Gde su sahranjivani drugi srpski verski poglavari?

Foto: Tanjug/Tara Radovanović

Patrijarh srpski Irinej preminuo je u 90. godini, a njegova sahrana održaće se u nedelju. Kovčeg sa telom patrijarha biće prenesen u kriptu Hrama Svetog Save.

Preporučujemo

U kriptama brojnih hramova počivaju ostaci nekih od navećih verskih poglavara, a evo gde su sahranjivani srpski arhiepiskopi i patrijarsi.

Rastko Nemanjić, crkveno Sveti Sava, prvi srpski arhiepiskop preminuo je 1236. godine. Upokojio se u bugarskoj prestonici Velikom Trnovu.

Njegove mošti je u manastir Mileševu preneo njegov nećak, kralj Vladislav 1237. godine.

Drugi arhiepiskomp srpski bio je Arsenije I Sremac. Preminuo je 1266. godine, a mošti mu se inače nalaze na tlu današnje Crne Gore.

Sava II Nemanjić bio je treći srpski arhiepiskop. Brat vladara, kralja Uroša, preminuo je 8. februara 1271. godine, a njegove mošti se nalaze u Hramu Svetih Apostola u Peći.

Nakon što se na toj poziciji Danilo I zadržao samo oko godinu dana pre nego što je smenjen, arhiepiskom srpski postao je Joanikije I.

Povukao se 1276. godine, a preminuo u Zahumlju 1279. godine. Njegove mošti prenela je kraljica Jelena Anžujska i sahranila u manastiru Sopoćani.

Od 1279. pa do 1286. godine srpski arhiepiskop bio je Jevstatije I Srpski. Bio je na poziciji sve do smrti, a mošti mu počivaju pod sprudom u hramu Pećke patrijaršije.

Foto: Tanjug/AP/Darko Vojinović

Pećki patrijarsi

Prvi patrijarh novouspostavljene Pećke patrijaršije bio je Joanikije II, a do izbora za patrijarha bio je visoki činovnik kralja Dušana.

Umro je septembra 1354. godine u Polumiru, na Ibru. Sahranjen je u Pećkoj patrijaršiji. Telo patrijarha Joanikija položeno je u srednju crkvu Manastira Pećka patrijaršija, gde se i do danas nalazi, u crkvi Svetih apostola. Iznad njegovog groba naslikana je na zidu freska koja izobražava njegovo usnuće u Gospodu.

Joanikija je nasledio Sava IV koji je bio pećki patrijarh do 1375. godine. Preminuo je u aprilu te godine, a sahranjen je u Crkvi Svetog Dimitrija u Peći.

U manastiru u Peći nalaze se i mošti patrijarha srpskog Jefrema koji je bio pećki patrijarh u dva navrata, od 1375-1379. godine, i ponovo nakon Kosovskog boja pd 1389. do svoje smrti 1399. godine.

U periodu između, patrijarh je bio Spiridon, koji je prema predanju, pričestio srpsku vojsku pred Kosovsku bitku uoči Vidovdana. Njegove mošti nalaze se takođe u Crkvi Svetog Dimitrija u Pećkoj patrijaršiji.

Pred turskim osvajanjem Patrijaršija je prenesena u manasir Žiču.

Jedan od najznačajnijih poglavara iz kasnijeg perioda bio je Arsenije III Čarnojević, pećki patrijarh (1674-1690) i vođa velike seobe Srba, a potom i mitropolit i patrijarh Srba u Austriji.

Umro je u Beču, odakle je prenesen u Srem i sahranjen u manastiru Krušedol.

Foto: Mateja Beljan

Karlovački mitropoliti i patrijarsi

Isaija Đaković bio je mitropolit krušedolski (karlovački) 1708. godine. Iznenada je umro prilikom posete Beču radi crkveno-narodnih poslova. Sahranjen je takođe u manastiru Krušedol.

Jedan od važnijih arhijereja SPC bio je i Sofronije Podgoričanin, koji je se zamonašio u Pećkoj patrijaršiji.

Umro je u 1711. godine u 43. godini i sahranujen je u Sabornoj Svetonikolajevskoj crkvi.

Mitropolit karlovački Vikentije, koji je preminio 1725. godine, takođe je sahranjen u manastiru Krušedol.

Mitropolit Vićentije Jovanović preminio je 1737. godine u Beogradu i sahranjen je u sabornoj crkvi koju je počeo da gradi.

Još jedan od pećkih patrijarha i karlovačkih mitropolita sahranjen je u Krušedolu. Reč je o Arseniju IV Jovanoviću Šakabenti. Umro je 1748. godine u Karlovcima. Tu se nalaze i mošti Jovana Georgijevića, karlovačkog mitropolita koji je preminio 1773. godine.

Mitropolit Vićentije Jovanović Vidak bio je na poziciji do svoje smrti 1780. godine. Sahranjen je u Crkvi Svetg Dimtrija u Dalju.

Nasledio ga je Mojsije Putnik koji je 1790. godine sahranjen u Sent Andreji u Uspenjskoj crkvi.

Stefan Stratimirović (karlovački mitropolit 1790-1836) kao i Stefan Stanković (1837-1841) sahranjeni su u karlovačkoj Sabornoj crkvi, pored mitropolita Pavla Nenadovića.

Josif Rajačić, mitropolit karlovački i patrijarh srpski, urmo je u decembru 1861. godine i sahranjen je u Sabornoj crkvi. Isto je i sa patrijarhom srpskim Samuilom Maširevićem koji je na toj poziciji bio od 1864. do 1870. godine.

Osim njih, u Sabornoj crkvi u Sremskim Karlovcima sahranjen je i mitropolit karlovački i patrijarh srpski Prokopije Ivačković.

Patrijarh srpski Georgije sahranjen je u Svetovavedenjskom hramu.

Foto: Profimedia/AFP

Srpski patrijarsi

Patrijarh srpski Dimtrije je bio poslednji beogradski mitropolit i prvi patrijarh ujedinjene Srpske pravoslavne crkve. Umro je 6. aprila 1930. godine u Beogradu i sahranjen u manastiru Rakovici.

Nasledio ga je patrijarh Varnava, koji je postao patrijarh u 50. godini.

Umro je već 1937. godine u Beogradu u momentu izglasavanja konkordata u Skupštini Jugoslavije. Privremeno je sahranjen u malom hramu Svetog Save na Vračaru.

Srpsku crkvu u razdoblju Drugog svetskog rata vodio je patrijarh srpski Gavrilo V Dožić koji je iznenada umro 7. maja 1950. u Beogradu, sahranjen je u beogradskoj Sabornoj crkvi, u južnom delu hrama, u neposrednoj blizini kneza Miloša i kneza Mihaila Obrenovića.

I patrijarh Vikentije je umro 5. jula 1958. pod zagonetnim okolnostima, neposredno neposredno posle sabora na kojem nije priznata Makedonska pravoslavna crkva. Grobnica patrijarha Vikentija se nalazi u Sabornoj crkvi u Beogradu, na severnom zidu priprate levo od grobnice mitropolita Mihaila.

Patrijarh srpski German koji je umro 1991. sahranjen je unutar Crkve svetog Marka u Beogradu.

Nasledio ga je patrijarh Pavle koji je za svoj večni dom izabrao malo crkveno groblje u Rakovici.

(Telegraf.rs)