Francuska: Levica i desni centar povlače kandidate kako bi sprečili izborni trijumf krajnje desnice

 U Francuskoj, nakon istorijskog uspeha krajnje desnice u prvom krugu vanrednih parlamentarnih izbora, danas se sve više kandidata sa levice i desnog centra povlači iz nastavka izborne trke, kako bi se izbeglo da ultradesno Nacionalno okupljanje dobije apsolutnu većinu u drugom krugu u nedelju.

Trećeplasirani kandidati koji su još u trci, mogu do sutra u 16 sati da se povuku u korist boljeplasiranih kandidata iz političke konkurencije, kako bi zajednički sprečili pobedu ekstremne desnice, i stvaranje prve vlasti takve desnice u Francuskoj posle Drugog svetskog rata.

Prema trenutnim podacima AFP, danas se iz parlamentarne trke povuklo oko stotinu kandidata koji su se plasirali u drugi krug izbora, a pripadaju uglavnom levičarskom Novom narodnom frontu ili taboru predsednika države Emanuela Makrona.

Da bi mogao samostalno da formira vladu, Nacionalnom okupljanju Marin Le Pen potrebno je da osvoji većinu od ukupno 577 mesta u francuskoj Skupštini, odnosno da ima 289 poslanika.

Pre tri nedelja, predsednik države Emanuel Makron izazvao je svojevrsni politički zemljotres raspuštanjem Skupštine i zakazivanjem vanrednih parlamentarnih izbora, potaknut vrlo lošim rezultatima svoje stranke i uspehom Nacionalnog okupljnja na izborima za Evropski parlament.

U prvom krugu glasanja na vrlo komplikovanim izborima za Skupštinu, Nacionalno okupljanje je uzelo rekordnih 33,1 odsto glasova, Novi narodni front 27,99 odsto glasova a predsednikovi centristi su, kako ocenjuje AFP, razbijeni, jer su sa relativne većine spali na 20 odsto glasova.

Trideset i devet zastupnika krajnje desnice, počevši od njene liderke Marin Le Pen izabrano je već u prvom krugu u nedelju. Novi narodni front ima 32 poslanika izabranih u prvom krugu.

Rezultat je izazvao zabrinutost među glavnim evropskim partnerima Francuske.

"Niko ne može ostati ravnodušan (...) ako kod našeg vrlo bliskog partnera i najboljeg prijatelja veliku prednost ima stranka koja Evropu vidi kao problem, a ne kao rešenje”, izjavila je danas šefica nemačke diplomatije Analena Berbok.

Poljski premijer Donald Tusk rekao je danas da je na delu "velika opasnost" za Francusku i Evropu.

Ali neki drugi su zadovoljni, poput liderke italijanske krajnje desnice Đorđe Meloni, koja je oduševljena time što "demonizacija desnice više ne funkcioniše".

Dok se u Francuskoj tradicionalni "republikanski front", protiv krajnje desnice, čini manje organizovanim nego u prošlosti, levi savez, sklopljen samo da bi se stranka Marin Le Pen osujetila da dođe na vlast, osuđuje "kakofoniju" unutar centrističkog tabora oko Emanuela Makrona.

"Imamo sedam dana da spasimo Francusku od katastrofe", izjavio je danas socijaldemokratski poslanik u Evropskom parlamentu Rafael Gluksman, pozivajući sve trećeplasirane kandidate da se povuku iz borbe u drugom krugu, kako bi se izbeglo rasipanje glasova onih koji su protiv ekstremne desnice.

Deo trenutne vladajuće većine, međutim, teško nalazi zajednički jezik kada treba podržati kandidate levičarskog saveza, odbojnog za glasače centrista, zbog ekscesnih izjava njihovog lidera Žana-Luka Melanšona, optuživanog za antisemitizam.

(Beta, 01.07.2024)