Izložba o pionirima srpskog vazduhoplovstva u PTT muzeju u Beogradu do 30. novembra
Filatelistička izložba "Avijacija Srbije 1910–1919. i Avionska pošta Kraljevine Jugoslavije 1923–1941." o pionirima srpskog vazduhoplovstva i njihovom doprinosu razvoju poštanskog saobraćaja, otvorena je danas u PTT muzeju u Beogradu i trajaće do 30. novembra.
Istaknuto je da ta izložba predstavlja retku i vrednu poštansku i arhivsku građu koja prati razvoj srpskog i jugoslovenskog vazduhoplovstva od prvih letova i herojskih poduhvata, preko uspostavljanja avionske pošte, do perioda između dva svetska rata, kada je Кraljevina Jugoslavija postala deo evropske vazduhoplovne mreže.
Autor izložbe je Aleksandar Boričić, bivši jugoslovenski i srpski odbojkaš i reprezentativac, nekadašnji predsednik Odbojkaškog saveza Srbije, ali i filatelista koji je istakao da je glavna tema izložbe početak srpske avijacije od 1910. do 1919. godine.
"Veliki ljubitelj avijacije, kralj Petar Prvi Karađorđević je 1911. godine otišao u Pariz da dogovori kupovinu prvih aviona za našu vojsku, a 1912. godine Francuzi su primili prvih šest učenika, narednika i podnarednika naše vojske da ih spreme za pilote", kazao je Boričić na svečanosti u PTT muzeju.
U decembru 1912. godine, po njegovim rečima, kralj Petar Prvi je doneo odluku o osnivanju Srpske avijacije sa četiri odeljenja, od kojih je prvo bila Avijacija sa 11 aviona, drugo Balonska pošta, treće Golubija pošta i četvrto Odeljenje za vodonik, za punjenje balona.
"Iste te godine počeo je Balkanski rat, a nažalost 1913. je obeležena prva žrtva vojne operacije u svetu, kada je naš pilot Mihailo Petrović poginuo kod Skadra. Naša avijacija je nastavila da napreduje, a vrlo brzo je kralj Petar tražio da se napravi nova srpska eksadrila koja bi bila pri francuskoj vojsci", naveo je Boričić.
Istakao je da je kralj Petar Prvi Karađorđević 1912. doneo odluku o "zaštiti srpskog neba", te da je Srbija bila u prvih pet država sveta - pored Austrougraske, Nemačke, Francuske i Engleske, koja je imala "legalnu zaštitu nacionalnog neba".
Rat je završen 1919. godine, a srpska eskadrila je prešla u Novi Sad.
{Image2}
Transport pošiljki, kako je naveo Boričić, počeo je 1923. godine, a 1927. je osnovano prvo preduzeće za aviotransport - "Aeroput" koji je sklopio ugovor sa osam država Evrope.
Filatelističku građu izložbe čine dopisnice, pisma, razglednice, poštanski žigovi i drugo.
"Za ovakav posao prikupljanja istorijske građe, morate da imate i želju i osećaj i brzinu i sportski duh, a Boričić sve to ima. Ovo je neka vrsta zaljubljenosti uz želju da ostavite ne lični trag, već da mlade generacije upoznaju svoju istoriju", kazao je v.d. direktora Pošte Srbije Zoran Anđelković.
Istakao je da je važno "šta smo iza sebe ostavili, a Boričić sakuplja toliko vrednog materijala, da sam siguran da može da ima poseban muzej".
PTT muzej je izložbu priredio u saradnji sa Savezom filatelista Srbije čiji je predsednik Vladimir Milić kazao da izlagačka filatelija predstavlja najvišu fazu kolekcionara.
"Boričić je sinonim kompletnog izlagača, jer se afirmisao na svetskim izlozbama, a o nacionalnim izložbama ne treba ni govoriti", kazao je Milić.
(Beta, 10.11.2025)
