BBC vesti na srpskom

Kina: Šta je lunarna Nova godina

U kineskoj tradiciji, svaka godina predstavlja jednu od 12 različitih životinja. U 2024. prelazimo iz godine zeca u godinu zmaja.

BBC News 09.02.2024
Chinese folk artists perform the lion dance at a temple fair to celebrate the Lunar New Year
Getty Images

Lunarna Nova 2024. godina počinje u subotu, 10. februara.

Slavlje traje 15 dana i završava se Festivalom lampiona.

U kineskoj tradiciji, svaku godinu predstavlja jedna od 12 životinja u kineskom horoskopu.

U 2024, iz godine zeca ulazimo u godinu zmaja.

Ali, šta sve to znači?

Evo šta treba da znate.

Da li je lunarna Nova godina isto što i kineska Nova godina

Iako se negde ovi nazivi koriste kao sinonimi, postoji razlika.

U Kini, kineska Nova godina se obično naziva Prolećni festival, jer označava kraj zime i početak proleća.

To je jedan od četiri najvažnija tradicionalna festivala u zemlji i obeležava početak nove godine po kineskom lunarnom kalendaru.

Naziv kineska Nova godina odnosi se na novogodišnje svečanosti kojima se slavi kineska tradicija i kultura.

Međutim, nekoliko zemalja u istočnoj i jugoistočnoj Aziji takođe slavi ovaj praznik, ali na različite načine.

Lunarna Nova godina je opštiji pojam koji obuhvata sve proslave kojima se obeležava Nova godina po lunarnom kalendaru.

U drugim zemljama, više vole da koriste naziv lunarna Nova godina nego kineska Nova godina ili Prolećni festival.

Međutim, protivnici ovog naziva u Kini tvrde da je praznik zasnovan na kineskom lunisolarnom kalendaru (čiji datum ukazuje i na Mesečevu menu i na doba solarne godine) i istorijskom uticaju Kine na zemlje u regionu.

Tako da izbor reči može da bude sporan.

Gde se slavi lunarna Nova godina

Homemade dishes sit on a table during a Lunar New Year gathering on February 9, 2018 in Wuhan, Hubei province
Getty Images
Tokom kineske Nove godine na porodičnim trpezama je mnogo posebne hrane kao što su rezanci, kotlići i uvojci od kuvanog testa

Ove godine, više od 1,5 milijardi ljudi širom sveta proslaviće lunarnu Novu godinu.

To ujedno predstavlja i najveću godišnju migraciju ljudi na svetu, jer uoči praznika, milioni ljudi putuju da budu sa porodicom i prijateljima.

U Vijetnamu, Novu godinu zovu Tet Nguyen Dan, skraćeno Tet, što znači jutro prvog dana (lunarne godine).

U Severnoj Koreji i Južnoj Koreji se slavi Seollal.

Mongolija praznuje Tsagaan sar, a pojedini ljudi ga nazivaju Festival Belog Meseca.

U Kini se uoči Nove godine obavlja temeljno prolećno čišćenje domova.

Veruje se da se tako čisti nesreća i omogućava sreći da uđe u dom.

Porodice i prijatelji se okupljaju za posebnom večerom.

Na trpezi je mnogo hrane - nudle, hot pot (kotlić sa raznim povrćem i mesom), slani uvojci od kuvanog testa, nian gao (novogodišnji kolač od pirinča), riba, i mandarine, za koje se veruje da donose sreću u narednoj godini.

Takođe se organizuju vatrometi, ljudi se doteruju i kače crvene lampione.

Za lunarnu Novu godinu, običaj je da se prijateljima i članovima porodice daruju crvene koverte sa novcem (hongbao), kojima se želi blagostanje i sreća u Novoj godini.

Koliko dana se slavi kineska Nova godina 2024.

Datum nove godine određuje se lunarnim kalendarom.

Pada na drugi mladi mesec posle zimske kratkodnevice 21. decembra, obično između 21. januara i 20. februara.

Slavlje obično traje 15 dana.

Počinje na dan mladog meseca i traje do punog meseca.

Ove godine, Državni savet Kine odredio je da praznik Prolećni festival traje ukupno osam dana, od 10. do 17. februara.

Dan kada se dočekuje kineska Nova godina nije državni praznik, ali je preporuka poslodavcima da taj dan računaju kao plaćeno odsustvo.

Poreklo kineske Nove godine

Veruje se da je kineska Nova godina počela da se obeležava u 14. veku pre nove ere, u vreme vladavine dinastija Šang.

Prema kineskoj mitologiji, Nova godina je vezana za borbu protiv čudovišta zvanog Nian (što na kineskom znači „godina").

Čudovište bi se pojavljivalo prvog dana Nove godine da pustoši selo.

Međutim, seljani su otkrili da se Nian plaši glasnih zvukova, jakog svetla i crvene boje.

Zato su svake Nove godine seljani kačili crvene lampione i bacali petarde da oteraju Nian.

Čudovište nikada više nije viđeno.

Dragon lanterns are on display at Laomendong historic block to welcome 2024 Chinese Spring Festival
Getty Images

U znaku koje životinje je kineska Nova 2024. godina

U kineskoj tradiciji, svaku lunarnu godinu predstavlja jedna od 12 životinja kineskog horoskopa: pacov, bik (bivo), tigar, zec, zmaj, zmija, konj, koza, majmun, petao, pas, i svinja.

Svaka životinja je povezana sa nekim elementom - metalom, drvetom, vodom, vatrom, i zemljom.

Da bi svaka životinja prošla kroz sve elemente potrebno je 60 godina.

Godina zeca 2024. prelazi u godinu drvenog zmaja.

Godina drvenog zmaja je jednom u 60 godina.

Poslednja godina drvenog zmaja bila je 1964., a pre toga 1904. godine.

Veruje se da kombinacija horoskopskog znaka (životinje) i elementa određuje jedinstven skup osobina čoveka koje utiču na njegov život.

Zmaj je peta po redu životinja u kineskom horoskopu.

U kineskoj kulturi, on predstavlja dobru sreću, snagu, zdravlje, i muški princip jang.

Salvador Dali
Getty Images
Čuveni umetnik Salvador Dali je rođen u godini drvenog zmaja.

Neki od poznatih ljudi koji su rođeni u godini drvenog zmaja su: kineski komunistički vođa Deng Sjaoping (22. avgust 1904), Džek Ma, suosnivač jedne od najvećih svetskih kompanija za onlajn kupovinu Alibaba grupe (10. septembar 1964), španski umetnik Salvador Dali (11. maj 1904), i bivši britanski premijer Boris Džonson (19. jun 1964).



Pratite nas na Fejsbuku,Tviteru i Vajberu. Ako imate predlog teme za nas, javite se na bbcnasrpskom@bbc.co.uk

(BBC News, 02.09.2024)

BBC News

Povezane vesti »

Ključne reči

Svet, najnovije vesti »