Sve bivše Jugoslavije - od kraljevine do knjige sa dva slova

Za Jugoslaviju mnogi tvrde da je bila veštačka tvorevina i stoga, neodrživa, ali ona je ipak, ako se izuzme period okupacije tokom Drugog svetskog rata, u različitim oblicima postojala više od 80 godina.

• Iako se kao datum osnivanja prve Jugoslavije uzima 1. decembar 1918, ona se zvanično nije nije tako zvala, nego Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca. Tek 1929, nakon što je kralj Aleksandar proglasio diktaturu, država je formalno promenila ime u Kraljevina Jugoslavija i kao takva opsala sve do aprila 1941, kada su je sile Osovine okupirale i raskomadale.
• Drugu Jugoslaviju je pod imenom Demokratska federativna republika Jugoslavija 29. novembra 1943. u Jajcu proglasilo Antifašističko veće narodnog oslobođenja Jugoslavije (AVNOJ) pod vođstvom Josipa Broza Tita.
• Novoj državi je nedostajao dobar deo teritorije koji je bio pod okupacijom, ali i međunarodni legitimitet, jer je većina velikih sila do kraja rata priznavala kraljevinu. Nakon dogovora Tita sa kraljevim izaslanikom Ivanom Šubašićem i usvajanja novog ustava, januara 1946. proglašena je Federativna narodna republika Jugoslavija, koja je 1963. preimenovana u Socijalističku federativnu republiku Jugoslaviju (SFRJ).
• Od SFRJ su se 1991. otcepile prvo Slovenija i Hrvatska, a ubrzo potom Bosna i Hercegovina i Makedonija. Srbi u Hrvatskoj i Bosni su kao odgovor uz podršku Beograda osnovali sopstvene mini-države - Republiku Srpsku Krajinu i Republiku Srpsku koje, međutim, niko nikada nije priznao, pa ni Srbija.
• Srbija i Crna Gora su u aprilu 1992. proglasile Saveznu republiku Jugoslaviju kao pravnu naslednicu SFRJ, a ona je pod tim imenom trajala do 2003. Tada se naziv Jugoslavija konačno izgubio proglašenjem Državne zajednice Srbije i Crne Gore. Obe su postale zasebne države 2006, kada je Crna Gora proglasila nezavisnost.

Pročitajte još:

• Godišnjica neponovljivog kraja rata
• Rade Končar uzvraća udarac: Gde je antifašizam danas
• Kako žive i rade ratni zločinci na Balkanu
• Koji su najveći ekološki problemi Balkana

(BBC News, 11.26.2018)