Knjiga heroja i spomenik o spomenicima – „Čuvari istorije: Od Kajmakčalana do Bitolja“
RTS 26.11.2023
Posle više od veka od završetka Prvog svetskog rata, u knjizi „Čuvari istorije: Od Kajmakčalana do Bitolja“ prvi put je popisano više od 700 spomenika i grobalja vojnika stradalih na Solunskom frontu. Za oko 500 nastradalih se do sada nije ni znalo gde su, braneći otadžbinu, ostavili kosti. Ljiljana Tanasijević, politikolog i nekadašnji konzul Srbije u Skoplju, sa još dvoje kolega, sve je to sabrala u knjigu. Gotovo hiljadu strana, prema rečima istoričara, predstavlja spomenik o spomenicima.
Sedam godina pretrage terena, kopanja po arhivama, fotografisanja, čitanja oštećenih epitafa. Na oko 75 kilometara prostora od Kajmakčalana do Bitolja, koji je srpska vojska sa saveznicima oslobodila u jesen 1916, pronađeno je 700 spomenika koje su drugovi i starešine podigli vojnicima koji nisu preživeli Solunski front. Većina spomenika ležala je slomljena, obrasla šipražjem i puna zmija. „Svaki spomenik smo podigli sa zemlje, svaki smo očistili i sa svakog